Wypełnianie oświadczenia majątkowego jest jednym z kluczowych obowiązków urzędników publicznych oraz wielu innych osób pełniących funkcje publiczne w Polsce. Wątpliwości często dotyczą kwestii, czy wykazywany dochód należy podawać w wartości brutto czy netto. W niniejszym artykule kompleksowo wyjaśniamy, jak prawidłowo określić wysokość dochodu i uniknąć częstych błędów.
Dochód w oświadczeniu majątkowym – co mówią przepisy?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, w tym ustawą o samorządzie gminnym, ustawą o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, a także rozporządzeniami wykonawczymi, dochód w oświadczeniu majątkowym należy wykazywać jako kwotę brutto, czyli pełną wartość wynagrodzenia lub dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, przed odjęciem składek społecznych, zdrowotnych oraz zaliczek na podatek dochodowy. Kwota brutto oznacza całkowity przychód osiągnięty przez osobę zobowiązaną do złożenia oświadczenia, obejmującą wszystkie przychody pieniężne oraz niepieniężne uzyskane w ciągu roku podatkowego.
Jak prawidłowo wskazać dochód brutto?
Podając dochód w oświadczeniu majątkowym, należy dokładnie wskazać kwotę brutto uzyskaną z poszczególnych źródeł przychodów, w tym między innymi z tytułu:
- umowy o pracę, uwzględniając pełną wysokość wynagrodzenia brutto, łącznie ze wszystkimi dodatkami, premiami oraz nagrodami uzyskanymi w ciągu roku podatkowego;
- umów cywilnoprawnych (umowy zlecenia, umowy o dzieło), gdzie wykazywana jest całkowita wartość wynagrodzenia brutto wypłaconego przez zleceniodawcę, niezależnie od wysokości potrąceń dokonanych na składki lub podatki;
- działalności gospodarczej, gdzie podaje się przychód brutto wynikający z prowadzenia działalności, a nie dochód netto po odjęciu kosztów uzyskania przychodu oraz składek ZUS;
- dochody z najmu lub dzierżawy, w tym przypadku również wykazujemy całkowitą kwotę brutto uzyskaną od najemców, bez odliczeń związanych z podatkami czy kosztami eksploatacyjnymi.
Najczęstsze błędy przy wskazywaniu dochodu w oświadczeniu majątkowym
Częstym błędem popełnianym podczas sporządzania oświadczeń majątkowych jest wykazywanie kwoty netto zamiast brutto. Warto pamiętać, że organy kontrolujące, takie jak CBA czy Urzędy Wojewódzkie, konsekwentnie wskazują, iż prawidłową wartością jest kwota brutto. Innym błędem jest nieuwzględnianie wszystkich składników wynagrodzenia brutto, takich jak premie, trzynastki, nagrody jubileuszowe czy inne dodatki. Wszelkie takie kwoty powinny zostać sumowane i wykazane w całości w rubryce dochodu brutto.
Konsekwencje niewłaściwego określenia dochodu
Nieprawidłowe określenie wysokości dochodu może skutkować negatywnymi konsekwencjami prawnymi, administracyjnymi, a nawet finansowymi. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, osoba składająca oświadczenie majątkowe może zostać wezwana do złożenia korekty dokumentu. W skrajnych przypadkach, gdy błąd zostanie uznany za świadome zatajenie części dochodu, może dojść do wszczęcia postępowania administracyjnego, a nawet karnego.
Przykłady prawidłowego określenia dochodu brutto
Dla jasności przedstawiamy przykłady prawidłowego wskazania kwoty brutto w oświadczeniu majątkowym:
- Przykład 1: Wynagrodzenie brutto z umowy o pracę wynosiło w ciągu roku 120 000 zł, premie i nagrody wyniosły dodatkowo 15 000 zł brutto. W oświadczeniu należy wpisać kwotę łączną 135 000 zł brutto.
- Przykład 2: Z działalności gospodarczej przychód brutto wyniósł 200 000 zł, natomiast dochód netto po kosztach wyniósł jedynie 90 000 zł. W oświadczeniu należy wpisać pełną wartość 200 000 zł brutto.
Właściwą i zgodną z prawem praktyką jest podawanie w oświadczeniu majątkowym kwot dochodu w wartościach brutto. Tylko prawidłowe określenie dochodu, uwzględniające wszelkie dodatki oraz premie, gwarantuje pełną transparentność dokumentów finansowych składanych przez osoby pełniące funkcje publiczne. Takie podejście zabezpiecza interes publiczny, chroni składającego oświadczenie przed konsekwencjami prawnymi oraz zapewnia zgodność z wymogami ustawowymi. Pamiętajmy zawsze, że kwota dochodu wykazywana w oświadczeniach majątkowych to zawsze kwota brutto, nigdy netto.
Redaktor